La vulgate
Vulgate vient du latin Vulgata qui signifie vulgaire.
Vers 382 Le pape Damase commande à Jérôme une version uniforme.
Jérôme la fit précéder d'une note explicative. C'est le prologue Galaetus.
Note reproduite a l'en tête des deux livres de Samuel, par les copistes qui dit :
Tout ouvrage qui ne figure pas parmi les 24 livres de la Bible hébraïque doit être considéré
comme apocryphe (apokruphos:caché), c'est à dire non canonique (Kanon:régle, modèle).
Une version révisée est publiée en 1593.
Elle s'appelle la Vulgate Sixto-Clémentine.
Exemple : Psaume 32
32:1 psalmus David exultate iusti in Domino rectos decet laudatio
32:2 confitemini Domino in cithara in psalterio decem cordarum psallite illi
32:3 cantate ei canticum novum bene psallite in vociferatione
32:4 quia rectum est verbum Domini et omnia opera eius in fide
32:5 diligit misericordiam et iudicium misericordia Domini plena est terra
32:6 verbo Domini caeli firmati sunt et spiritu oris eius omnis virtus eorum
32:7 congregans sicut in utre aquas maris ponens in thesauris abyssos
32:8 timeat Dominum omnis terra ab eo autem commoveantur omnes inhabitantes orbem
32:9 quoniam ipse dixit et facta sunt ipse mandavit et creata sunt
32:10 Dominus dissipat consilia gentium reprobat autem cogitationes populorum
%et reprobat consilia principum;
32:11 consilium autem Domini in aeternum manet cogitationes cordis eius in
generatione et generationem
32:12 beata gens cuius est Dominus Deus eius populus quem elegit in hereditatem sibi
32:13 de caelo respexit Dominus vidit omnes filios hominum
32:14 de praeparato habitaculo suo respexit super omnes qui habitant terram
32:15 qui finxit singillatim corda eorum qui intellegit omnia opera illorum
32:16 non salvatur rex per multam virtutem et gigans non salvabitur in
multitudine virtutis suae
32:17 fallax equus ad salutem in abundantia autem virtutis suae non salvabitur
32:18 ecce oculi Domini super metuentes eum qui sperant super misericordia eius
32:19 ut eruat a morte animas eorum et alat eos in fame
32:20 anima nostra sustinet Dominum quoniam adiutor et protector noster est
32:21 quia in eo laetabitur cor nostrum et in nomine sancto eius speravimus
32:22 fiat misericordia tua Domine super nos quemadmodum speravimus in te